Ed van de Weerd

Top of Minds sprak met Ed van de Weerd over zijn carrière en zijn huidige uitdaging bij Jumbo Supermarkten. Zijn advies? Focus je op je huidige baan en vraag jezelf kritisch: wat betekent vooruitgang voor mij? Dat hoeft voor Ed van de Weerd namelijk niet altijd een nieuwe functie of functietitel te zijn. Janko Klaeijsen interviewde Ed van Weerd over zijn carrière. 

Wat was je eerste commerciële ervaring?
“We woonden in Veenendaal boven de dierenspeciaalzaak van mijn vader. Het was de jaren ’70 en hij verkocht koraal voor in aquaria. Dat mocht toen nog. De voorraad sloeg hij op in de gang naast de winkel. Op een gegeven moment kwam er een klant binnen met een enorm brok koraal, dus mijn vader vroeg waar hij dat vandaan had. “Nou,”zei die man, “hier verderop staat een jongetje voor een kwartje koraal te verkopen.” Ik was toen vijf jaar en dacht dat het een goeie handel was! Toen heeft mijn vader me snel naar binnen gehaald voor een les in kost- en verkoopprijs."

Heb je ooit overwogen om je vaders winkel over te nemen?
“Als kind wel, maar ik kon goed leren en was de eerste van mijn familie die naar de universiteit ging. Tijdens mijn studie Technische Bedrijfskunde in Enschede merkte ik dat de wereld van mijn ouders voor mij wat te klein was. Mijn vader is mijn voorbeeld omdat hij altijd met plezier naar zijn werk ging, maar hij deed ook iedere dag ongeveer hetzelfde met dezelfde producten in dezelfde winkel en dezelfde mensen uit het dorp. Ik koos wel voor commercie, maar mijn horizon was breder.”

Je eerste baan was bij Procter & Gamble.
“Ja. Ik vroeg tijdens een sollicitatiegesprek bij Unilever wie hun grootste concurrent was. Dat was Procter & Gamble. Daar had ik eigenlijk nog nooit van gehoord, dus daar ben ik ook gaan kijken. Dat is de belangrijkste stap van mijn carrière geweest, want uiteindelijk heb ik daar krap acht jaar in marketing en verkoop gewerkt. Ik leerde bijvoorbeeld alles over Pampers – hoe die beenrandjes en absorbers zitten, hoe vaak en hoe veel kindjes plassen, noem maar op. Dus toen mijn nichtje geboren was gaf mijn zus me een luier, en deed ik hem verkeerd om aan. Zo’n oefenpop is toch even wat anders dan een kind dat ligt te spartelen!”

Wat heb je aan je Procter tijd gehad?
“Ze creëren heel sterk het wij-gevoel. Ik kan iedere oud-Procter medewerker ter wereld bellen. Zodra ik zeg dat ik ook van Procter ben is er meteen een klik, ook al heb ik ze nog nooit ontmoet. Zo had ik in mijn AH tijd een logistiek probleem met Nestlé waar ik met het lokale management niet uit kwam. Toen heb ik de CFO, Paul Polman, een mailtje gestuurd, want hij was ook oud-Procter man. Binnen acht minuten had ik een vriendelijk antwoord en was het probleem opgelost. Je eerste baan geeft ook focus aan je carrière. Overstappen van sector is daarna heel lastig.”

Toch ging je in 2000 naar Vodafone, een heel andere sector.
“Ja, dat was toen nog Libertel trouwens. Vanwege de combinatie commercie en techniek dacht ik dat telecom mijn hotspot zou zijn. Als verkoop manager voor alle retailers in Nederland kreeg ik nauwelijks met de technische kant te maken, maar het werd wel een hele spannende tijd. Mobiele telefonie trok ineens enorm aan, en daar was het bedrijf niet op voorbereid. Het feit dat iedereen tegenwoordig een mobiel heeft hadden we in de jaren ’90 niet kunnen voorspellen, want destijds werd het echt nog gezien als iets zakelijks en voor de happy few. Als je vroeg in je carrière de kans krijgt om een keer een andere industrie te ervaren zou ik het wel aanraden. Het gras lijkt namelijk altijd groener, totdat je merkt dat het kunstgras is.”

Waarom ging je naar Australië?
“Het hoofdkantoor in Engeland stuurde een nieuwe CEO naar Nederland. Jammer genoeg had ik een hoop gedoe met die man. Toen ik werd geselecteerd voor het prestigieuze Global Leadership Programma zei hij: “How the hell did you get in?” Dat programma bestond uit een MBA en uitzending naar het buitenland. Tijdens een aanvaring zei ik op een gegeven moment tegen hem: “Als je me toch weg stuurt, stuur me dan maar zo ver mogelijk.” De volgende dag werd ik gebeld vanuit Sydney. Ik ben daar bijna twee jaar verantwoordelijk geweest voor premium SMS voor ik naar het hoofdkantoor in de UK werd overgeplaatst. Daar kwam ik erachter dat dat toch niet bij me paste. Operationele verantwoordelijkheid paste beter bij mij.”

Hoe kwam je bij Ahold terecht?
“In mijn Procter tijd was Albert Heijn mijn klant. Ik heb toen blijkbaar iets goed gedaan want vijf jaar later belden ze me op met de vraag of ik als Unit Manager Houdbaar wilde komen werken. Retail leek me heel mooi vanwege de korte cyclus. Als ik vandaag iets doe zie ik het bij wijze van spreken morgen terug in de winkel. Dit is denk ik de verstandigste stap in mijn carrière geweest, omdat de pragmatiek en het tempo van retail precies bij mijn persoonlijkheid passen.”

Wat viel jou het meest op bij de overstap naar retail?
“De klantendynamiek in Telecom is echt anders dan in retail. De consument sluit een contract voor een of twee jaar af, dus de provider kan bij wijze van spreken voortdurend matige service leveren, zo lang hij je maar weer verleidt met een nieuw mobieltje op het moment dat je contract afloopt. Supermarkten hebben die luxe niet want de klant kan op elk moment weglopen als de prijs, service of het assortiment niet bevalt. Dat maakt retail per definitie een hele competitieve en klantgerichte business.”

Hoeveel heb je in retail aan je ervaring als leverancier?
“Ik kan iedereen aanraden beide kanten te ervaren. De grootste trendbreuk is dat er in retail geen ruimte is voor te veel twijfel. Een Categorie Manager neemt de hele dag door beslissingen – grote en kleine, korte en lange termijn. Acht van de tien moeten goed zijn. Die twee die niet goed zijn stuur je bij, en daar leer je van. Leveranciers kunnen zich niet voorstellen hoe hoog het tempo in retail ligt. Ze willen bijvoorbeeld een ochtend komen brainstormen. Ja, dat vind ik ook leuk, maar ik heb duizend leveranciers dus dat gaat gewoon niet! Het is ook nog niet tot alle leveranciers doorgedrongen dat leverancier en retailer de afgelopen decennia van onderhandelingspositie hebben gewisseld. Toen ik klein was bestonden Nederland 3 en RTL nog niet dus met een reclame op de STER bereikte een product het hele land. Daarmee had de leverancier een sterke positie in onderhandelingen met de vele spelers binnen het gefragmenteerde retaillandschap. In korte tijd is het aantal kanalen en touchpoints extreem toegenomen, terwijl er nog maar drie grote inkooppartijen over zijn – en daar is Jumbo er een van. De manier om de shopper te bereiken is de winkelvloer. Daarmee is belang van Shopper Marketing enorm toegenomen; als ik nog bij een leverancier zou werken zou ik hier mijn geld op inzetten.”

Waarom koos je voor Jumbo?
“Ik werd door Ahold uitgezonden naar Tsjechië als Commercieel Directeur. Na twee-en-een-half jaar werd mijn oudste 12. We wilden dat hij in Nederland naar de middelbare school zou gaan, dus de search van Jumbo kwam voor mij op het juiste moment. Tijdens de eerste gesprekken met Frits van Eerd en Colette Cloosterman werd me duidelijk dat zij dit bedrijf runnen vanuit een visie om de ideale supermarkt voor de klant creëren. Aan zo’n bedrijf wilde ik graag meebouwen.”

Ieder commercieel bedrijf zegt dat de klant centraal staat.
“Ja, maar welk bedrijf doet dat ook echt? Er is geen andere supermarkt die garanties aan haar klanten geeft en daar consequenties aan verbindt. Zo zegt iedere supermarkt dat er een kassa open gaat als de rij te lang wordt. Bij ons krijgt de 5de wachtende haar boodschappen gratis. Dit zorgt voor 100% discipline in de winkel. Daarnaast gebruiken wij kassadata niet alleen zelf om de klant beter te bedienen, maar delen het ook met leveranciers om ook hen in staat stellen zo goed mogelijk op de behoeften van de consument in te spelen. Het bedrijf is heel ver gekomen met intuïtie, maar het is belangrijk om dat nu met feiten te combineren. Op een gegeven moment word je namelijk blind voor de maatschappij omdat je vrienden, buren en collega’s allemaal het zelfde soort mensen zijn. Mijn kennissen zeggen bijvoorbeeld vaak: stop toch eens met die plofkippen. Interessant is dat elke keer dat Wakker Dier een campagne voert waarin Jumbo genoemd wordt, wij meer kip verkopen. Blijkbaar associeert de gemiddelde consument kip gewoon met lekker eten.”

Wat doe je eigenlijk als Commercieel Directeur?
“In de kern ben ik verantwoordelijk voor alles wat met producten te maken heeft. Daarvoor bepaal ik allereerst de richting van het bedrijf – bijvoorbeeld dat we meer unieke producten in de schappen willen of hoe wij met leveranciers werken. Vervolgens zorg ik dat iedereen in mijn afdeling de strategie begrijpt en gemotiveerd blijft om het uit te voeren. Verder zorg ik dat er genoeg mensen in ieder team zitten en help ik ze wanneer ze er zelf niet uitkomen. Envision, Enable, Empower noemden we dat bij Procter. Het resultaat is heel zichtbaar. Hier in de Jumbo hal hangt een grote kaart van Nederland. Iedere keer dat er een nieuwe winkel wordt geopend komt het personeel naar Veghel om de winkel  letterlijk op de kaart zetten met een grote gele punaise. Dat is een prachtig ritueel, elke keer weer. Toen ik hier begon stonden er 209 punaises. Over twee weken zijn dat er 400.”

Wat wil je meegeven aan jonge mensen binnen FMCG of retail?
“Tien jaar geleden leek het wel of ik meer met mijn volgende baan bezig was dan met mijn huidige. Ik groeide bij Procter in een jaar en vier maanden van assistent naar accountmanager. Nou, dat was status! Normaal staat daar anderhalf jaar voor. Maar wat maken die twee maanden nou uit op een heel werkzaam leven? Je moet je afvragen wat jij vooruitgang vindt. In een corporate omgeving is dat soms zelf verder komen. In een familiebedrijf is vooruitkomen het bedrijf verder helpen en daardoor zelf verder komen. Die nuance is een wereld van verschil. Neem bijvoorbeeld Wibo. Hij is al elf jaar Unit Manager. Maar elf jaar geleden was hij unit manager bij een bedrijf van 40 winkels. Nu zijn dat er bijna 400. Hij is met Jumbo meegegroeid. Ik heb enorm respect voor de mensen die het bedrijf zo ver gebracht hebben als het nu is, en ik ben er trots op dat ik aan de verdere ontwikkeling ervan kan bijdragen.”

Tekst: Deborah Klaassen

Top of Minds bemiddelt regelmatig vacatures voor Jumbo. Ben je benieuwd hoe het is om bij Jumbo te werken?