Willem Brandt

Willem Brandt werkt al zijn hele carrière bij Unilever. Hij begon ooit als Assistent Brand Manager voor Chicken Tonight en is nu VP Global Sales. Lees meer over zijn loopbaan hieronder. Janko Klaeijsen sprak met hem over zijn carrière.

Uit wat voor nest kom je?

“Mijn vader werkte zijn leven lang voor Shell, hij bracht me normen en waarden bij als integriteit en respect. Bij Unilever voel ik me als een vis in het water, juist omdat zijn bedrijfswaarden matchen met mijn vaders waarden. Mijn moeder was een succesvol binnenhuisarchitecte, ze leerde me creatief te zijn en ze gaf me liefde voor het ondernemerschap mee. Toen ik op de middelbare school met een vriendje een bedrijf begon als huwelijks- en bedrijfsfotograaf, financierde zij onze apparatuur. Haar vader had haar in haar jeugd op dezelfde wijze ondersteund en dat had haar sterk aangemoedigd. Zij gunde ons hetzelfde.”

Wat leerde je, als jonge fotograaf?

“Ik leerde hoe belangrijk het is om te focussen op klanten. Het ging om simpele dingen: de meeste fotografen weigerden destijds negatieven af te staan, waardoor klanten zich blauw betaalden aan nabestellingen. Dat deden wij niet. We drukten alle foto’s af en verkochten de negatieven meteen mee. Ook trokken we altijd een pak aan tijdens het fotograferen. Veel van onze collega’s werkten in hun dagelijkse kloffie – dat wil je niet hebben rondlopen op je huwelijk! Wij hadden onderscheidend vermogen, waardoor ik al vanaf mijn vijftiende veel geld verdiende.”

Na de middelbare school koos je voor een studie rechten.

“Ik twijfelde tussen rechten en economie en in Utrecht was een combinatie mogelijk. Rechten vond ik interessanter, merkte ik al snel. Op het gymnasium vond ik Latijn een mooi vak, ik genoot ervan om complexe zinnen te ontrafelen, om te puzzelen totdat ik wist welk pad ik moest bewandelen om tot een oplossing te komen. Uiteindelijk is dat – het stellen van een diagnose – in business precies hetzelfde. En dat vind ik leuk.”

Heb je altijd gedroomd van een carrière bij Unilever?

“Nee, ik heb me eerst uitgebreid op de arbeidsmarkt georiënteerd, eerst bij advocatenkantoren, toen bij banken. Ik liep stage bij ABN AMRO in Dubai en ontdekte pas in een laat stadium mijn liefde voor merken. Vriendjes van mij flirtten al langer met bedrijven als Heineken en Unilever en ik was benieuwd wat hen daarin zo aantrok. Ik meldde me aan voor de business course van Unilever. Toen ik tijdens een borrel twee uur lang gepassioneerd over ijsjes praatte, realiseerde ik me dat ik dit wel erg leuk vond.

Unilever trekt me vanwege de analyse – je moet goede brains hebben als je hier wilt slagen – maar ook vanwege de creativiteit. Iedereen is hier voortdurend bezig dingen te scheppen, of het gaat om het verzinnen van nieuwe producten of nieuwe campagnes: creativiteit en intuïtie zijn belangrijk. En natuurlijk vind ik dat commerciële aspect erg leuk. De kick die het geeft als je je eigen producten in de winkel ziet liggen, die is te gek. Tex Gunning, toenmalig chairman, was mijn laatste reden om hier te willen blijven. Ik vond hem inspirerend en dacht: het maakt niet uit wat ik tijdens mijn verdere carrière ga doen, maar wat ik op het gebied van leadership ga meekrijgen, zolang deze man hier de tent runt, dat is de rest van mijn leven goud waard.”

Wat was zijn aantrekkingskracht?

“Tex bracht energie in het bedrijf. Hij was een visionair, met een enorme groeimentaliteit en een sterke wil om te winnen. Als hij binnenkwam hing er elektriciteit in de lucht. Hij leidde destijds conferenties in het Gelredome, waar we met tienduizend man bijeenkwamen om te spreken over de groei van het bedrijf en over ieders individuele rol daarin. Ongelooflijk knap hoe hij al die mensen raakte en een doorbraak realiseerde in hun houding. Tex Gunning was geen heilige, er is voldoende op hem aan te merken. Maar ik, als jonge trainee, wilde meer van hem meemaken.”

Bij Unilever werd je aangenomen in een traineeship. Wat leerde je daar?

“Ik begon in de buitendienst, als verkoper van Cup-a-Soup machines. Na zes jaar theorie tijdens mijn studie, stond ik weer met de poten in de modder. Ik kreeg negen keer nee te horen, de tiende keer ja en dan was ik als een kind zo blij. Na drie maanden kwam ik als broekie terug op kantoor en vertelde ik een verkoopdirecteur die al twintig jaar in het vak zat precies bij welk afzetkanaal het wel liep en waar niet, ik zei hem dat gratis verstrekking werkte en vertelde hem wat echt anders moest. Dat werd gewaardeerd.

Die buitendienst was een waardevolle leerschool. Daar leerde ik dat je achter je bureau van alles kunt bedenken, maar pas weet of iets werkt als je de markt op gaat, als je met consumenten praat en gaat kijken, voelen, proeven, ruiken. Daarna werd ik junior brandmanager in het team dat Calvé en Chicken Tonight deed, vervolgens kreeg ik als brandmanager de verantwoordelijkheid voor Calvé Pindakaas en een deel van het sauzenpakket.”

En toen kreeg je de kans om naar INSEAD te gaan.

“Na vier jaar pure marketing en met een achtergrond als jurist, verlangde ik naar kennis over hoe het reilt en zeilt in een bedrijf. Op INSEAD zag ik wat er in de wereld te koop is, ik zat bij de bekende consultants aan tafel en kreeg banen aangeboden, maar ik besloot terug te gaan naar Unilever. Veel van mijn vriendjes op INSEAD klaagden over de werkdruk en over het gebrek aan invloed dat ze hadden als consultant. Toen ik vertelde dat ik flirtte met het idee om consultant te worden, zeiden zij: ‘Jij bent gek. Je bent een van de weinigen die twaalf maanden na dato nog steeds gepassioneerd vertelt over wat hij vóór INSEAD deed. Gooi dat niet weg!’”

In welke rol keerde je terug bij Unilever?

“Ik werd key accountmanager voor Albert Heijn en Dirk van den Broek. Het was januari 2004 en de prijzenoorlog in retail was net begonnen. Er stonden spannende dingen te gebeuren. Erik Bras, toenmalig verkoopdirecteur, en Mark Goedhart, toenmalig marketingdirecteur, hadden nagedacht over de rol waarin zij mij wilden laten terugkeren.

Mark stond daar op een bijna vaderlijke manier in. ‘Als jij bent voorbestemd om generaal te worden’, zei hij, ‘dan kan dat via het Pentagon of via de stoottroepen. Je moet het pad kiezen waarvan je de meeste energie krijgt.’ Met Erik sprak ik over de prijzenoorlog en over de vraag wat nodig was om sales in Nederland te professionaliseren. Tegelijk kreeg ik de gelegenheid om mee te kijken met het Unox-team, dat dat merk een zwieper mocht geven. In die jaren lanceerden we grote succesnummers als Unox Soep in Zak en Broodje Unox, een fantastische tijd. De mix van enerzijds een zware sales-baan waarbij ik de kruitdampen kon ruiken en anderzijds het meedenken met het Unox-team, dat maakte dat ik tegen deze propositie geen nee kon zeggen.”

Wie inspireerde je nog meer gedurende je carrière, naast Mark en Erik?

“Dit is Unilever, dit zijn top-kaliber mensen. In een organisatie als deze is op elk gebied wel iemand van wereldklasse en daar kun je je ongelooflijk aan optrekken. Ik probeer altijd te identificeren wie uitblinkt op welk gebied en vervolgens trek ik hem of haar als een spons leeg. Ook moet ik vaak denken aan Niall FitzGerald, één van Unilever’s vroegere CEO’s. Hij had een ongelooflijk complexe baan, maar achter zijn bureau hing een tegeltje met daarop: Does it sell soap? In grote organisaties zijn we meesterlijk goed in dingen ingewikkeld maken, maar de ultieme vraag is of dat wat wij doen, bijdraagt aan de verkoop van zeep.”

Wat is de beste carrièrekeuze die je maakte?

“Ik ben dankbaar dat ik binnen Unilever stappen heb kunnen maken, zonder dat ik naar het buitenland ben geweest. Mijn vrouw is chirurg en toen zij in opleiding was wilde ik niet weg uit Nederland, want ik wilde dat zij zich net zo kon ontwikkelen als ik. Ik ken bedrijven waar CEO’s letterlijk zeggen: Je kunt één keer nee zeggen tegen een buitenlandse opdracht, maar bij de tweede keer lig je eruit. Unilever is anders.

Enorm blij ben ik ook met mijn huidige baan. Ik was 36 toen ik deze functie kreeg. Bij veel andere bedrijven kun je nog zo goed zijn, maar word je niet op je 36ste country manager, omdat je eerst braaf al je stapjes moet doorlopen. Mijn keuze voor Unilever aan het begin van mijn loopbaan is een lucky one geweest, omdat het vak, de industrie, maar vooral de cultuur me ligt.”

Waar ligt jouw kracht?

“Ik kan communiceren. Ik kan luisteren, ben empathisch, kan goed formuleren, ik voel aan wat een ander beweegt en drijft en ik kan daar op inspelen. Ik kan een ander raken in zijn hoofd, maar ook in zijn hart.”

Waarin wil je je verder ontwikkelen?

“Graag ontwikkel ik binnen Unilever een cultuur waarin executie telt. We hebben veel slimme mensen die slimme strategieën kunnen verzinnen, die ons product mooi kunnen verpakken en verkopen. Maar in onze branche maakt dat allemaal geen bal uit als niet die klant ons product in zijn winkelmandje stopt, het afrekent en het mee naar huis neemt.

Afgelopen weekend liep ik langs tien winkels, om te concluderen dat de schappen er treurig uitzagen. Ondanks briljante commerciële afspraken op het hoofdkantoor, ondanks voorraad op het distributiecentrum, ondanks een geweldige campagne, kon niemand dat ijsje van ons kopen, omdat er kennelijk onvoldoende vaak een vrachtwagentje van het distributiecentrum naar de winkel reed. Al het werk daarvóór bleek in één klap volstrekt irrelevant. Dat wil ik verbeteren.”

Wat wil je jonge talenten meegeven, die een carrière als die van jou ambiëren?

“Wees eerlijk tegenover jezelf. Wie jong is gaat voor ideaalplaatjes en verliest soms zijn passie uit het oog. Je kunt goed zijn, maar als de passie ontbreekt terwijl je vijftig, zestig uur per week in je baan moet investeren, dan ga je het verschil niet maken. Ben je goed en hou je van wat je doet, dan zal je succesvol zijn en snel vleugels krijgen.

Verder vind ik het belangrijk om hoog in te zetten. Mik op top of the bill, exitten kan altijd nog. Maar het hoeft niet, natuurlijk. Bij Unilever kan ik me geweldig ontwikkelen en daar ben ik elke dag blij mee. Uiteindelijk wens ik iedereen een organisatie toe als deze.”