Carrièreadvies – overstappen naar consulting

Gepubliceerd op: 04 mei 2020

Hoe combineer je een jong gezin met een topcarrière als strategieconsultant? En waarom zou je daarvoor kiezen als je ook kunt verder bouwen aan een mooie carrière in een ander werkveld? Top of Minds interviewde hierover Bo Budé, senior manager bij Bain & Company. “Ik wil dat mijn carrière divers, uitdagend, en leerzaam is.”

Advies 1: Ga voor co-creatie

Het vooroordeel over consultants is bekend: ze komen binnen met een groepje, doen wat abracadabra in Excel en PowerPoint, en het eindproduct verdwijnt vervolgens in een la. Daar moet Bo om lachen. “Dat is een karikatuur. Maar we horen weleens van cliënten dat hun ervaring met consultants in het verleden wisselend is geweest, omdat de cliënt zelf niet voldoende bij de oplossing betrokken werd. Daarom staat bij Bain juist ‘co-creatie’ met de klant zo hoog in het vaandel. Het is niet de bedoeling dat we als extern team in een cocon werken. De klant vertrouwt ons belangrijke strategische vraagstukken toe, en die kunnen we alleen blijvend oplossen als we nauw met elkaar samenwerken.”

Dat vindt Bo ook één van de leukste dingen aan haar werk – en het is de reden dat ze voor Bain gekozen heeft. “Ik interviewde ook bij concurrenten, en dat ging er redelijk traditioneel aan toe. Maar tijdens het interviewproces met Bain stond ik samen met een senior partner voor het whiteboard de case op te lossen. Ik kreeg daar zoveel energie van, dat ik wist: hier wil ik werken.” Haar leukste project tot nu toe was, niet toevallig, een project waarbij die co-creatie tot in het uiterste was doorgevoerd. Bo: “De samenwerking was zo sterk dat het onderscheid tussen de consultants en de klant leek te verdwijnen. We hebben met elkaar niet alleen het oorspronkelijke vraagstuk opgelost, maar gaandeweg ook blijvende veranderingen bewerkstelligd in de manier van werken bij de klant.” Zulke coaching is overigens geen eenrichtingsverkeer, voegt Bo toe. “Wederzijdse feedback is belangrijk in onze manier van werken. Dat betekent onderlinge, niet-hiërarchische feedback tussen teamleden, maar ook een open feedbackcultuur tussen de consultant en de klant. Daar probeer ik als manager zoveel mogelijk op aan te sturen.”

“De klant vertrouwt ons belangrijke strategische vraagstukken toe. Die kunnen we alleen oplossen als we nauw met elkaar samenwerken. Daar hoort ook een open feedbackcultuur bij.”

CV Bo Budé

2013-heden
Consultant en (Senior) Manager, Bain & Company

2009-2013
Verschillende functies, Stork Technical Services

2012
Courses in Corporate Finance, London Business School

2008
Trainee, Unilever

2007
Business Analyst Intern, Accenture

Advies 2: Ga je interesses achterna, niet je ego

Bo had eerder in haar carrière al nagedacht over strategieconsulting, maar koos er toch voor om eerst haar sporen te verdienen in de industrie. “Het leek me mooi om binnen een groot bedrijf een eigen unit te runnen. Stork had een goed traineeship, dat mooi aansloot bij mijn technische achtergrond. Ik heb daar superveel geleerd. Ik werkte rechtstreeks voor de CEO en had uiteindelijk mijn eigen unit. Ik kwam in het managementteam als business improvement manager en kreeg vervolgens de kans om de Australische divisie te leiden. Maar, na er jarenlang heel veel geleerd te hebben, miste ik op dat moment toch de intellectuele uitdaging. Via een connectie binnen Stork ben ik toen gaan praten bij een aantal strategiekantoren. De ambitie voor strategieconsulting, die ik ooit al had, kwam daarmee weer terug.”

Bo erkent dat dit voor haar, net als voor veel industry hires, op het eerste gezicht een stap terug leek. “Ik droeg de verantwoordelijkheid voor een volledige unit, maar kwam bij Bain gewoon als consultant op een team. Ik had opeens geen managersfunctie meer.

Voor mensen die er al een aantal jaren leiderschapservaring op hebben zitten, kan dat soms best lastig zijn. De kunst is om je ego een beetje aan de kant te zetten. Eén ding kan Bain je beloven: dat je altijd uitgedaagd zult worden. Je wordt niet onder je niveau ingeschat, maar hebt opeens een baan waarin je, ondanks je imposante ervaring, toch eigenlijk een beginner bent. Of liever gezegd: op sommige vlakken ben je een beginner, terwijl je op andere vlakken je peers ver vooruit bent. Durf die leercurve aan te gaan. Je zult merken dat je heel snel progressie kunt maken. Die promotie, die managementtaken, die komen heus wel.”

Omgekeerd kan het ook zijn dat iemand flink wat inhoudelijke of intellectuele ervaring heeft, maar nog nooit leiding heeft gegeven – bijvoorbeeld kersverse PhD’s. Volgens Bo is dat geen probleem. “Je krijgt, als je eenmaal manager bent, veel coaching van de partner op het team. Het is en blijft vooral learning on the job. Maar je krijgt om te beginnen ook een managerstraining. Je zult merken dat die leercurve natuurlijk verloopt.”

Advies 3: Wees een coachend leider

De rol van senior manager bij Bain bestaat volgens Bo vooral eruit het team de juiste kant op te laten rennen. “Het is vooral een kwestie van inhoudelijk sturen, en goed stakeholder management. Mijn verantwoordelijkheid is te zorgen dat oplossingen ook echt veranderingen teweegbrengen bij de klant. En tegelijkertijd moet ik het interne team en de partnergroep op de juiste manier betrekken bij het vraagstuk. Bij Bain is iedereen intrinsiek gemotiveerd. Ik moet die energie in goede banen zien te leiden, en hem soms ook temperen om mijn teamleden tegen zichzelf te beschermen.” Dat vergt nogal een andere managementstijl dan in haar vorige baan. “Bij Stork kon het gebeuren dat monteurs gewoon niet kwamen opdagen bij de klant. Daar moest ik continu motiveren. Bij Bain gaat het er vooral om dat ik zorg dat iedereen met de juiste dingen bezig is. Ik vind het belangrijk om als manager de teamleden te laten shinen. Ik hoef niet zelf in de spotlight. Ik laat junior teamleden graag met goede ideeën komen en deze zelf uitwerken. Enerzijds omdat ze niet voor niets in het team zitten – junior of niet, ze zijn allemaal slim en hebben unieke inzichten. Anderzijds is het ook mijn taak om hun professionele ontwikkeling te faciliteren.”

Mede daarom vindt Bo haar werk zo leuk. “Ik krijg energie van problemen simplificeren en oplossen. Dat is de inhoudelijke kant. En ik krijg energie van mensen coachen om beter te worden in hun werk. Bij Bain krijgt iedereen de kans belangrijke inzichten te ontwikkelen en te presenteren. Ook als junior teamlid kun je daar veel invloed op uitoefenen. Durf te zeggen wat je denkt. Dat wordt juist van je verwacht.’

“Een goede manager hoeft niet zelf in de spotlight te staan, maar laat juist haar team shinen.”

Advies 4: Geef grenzen aan om de balans te bewaren

Bo is moeder van twee jonge kinderen, en werkt – net als een groot aantal collega’s in het Amsterdamse kantoor van Bain – part time. “Op woensdag ben ik thuis. Ik ben daarover heel duidelijk tegen mijn team en mijn cliënten: bel of app als je me echt nodig hebt, want mail beantwoord ik pas weer donderdag. Het zit natuurlijk wel in de aard van het werk dat ik bereikbaar moet zijn – de verantwoordelijkheden lopen immers door. De mogelijkheid om parttime te werken maakt het voor mij mogelijk de balans gezond te houden. Aan een nanny of au pair wil ik niet beginnen. Daar staat tegenover dat ik bereid ben flexibel te zijn in de avonden. Dan heb ik het over ’s avonds thuis een paar uur achter de laptop.” Als jonge ouder vindt Bo het goed uit te houden. “Die acceptatie van part time werken is belangrijk voor de retentie van consultants die (jonge) kinderen hebben. Dat geldt net zo goed voor mannen als voor vrouwen. Maar Bain doet meer om diversiteit te bevorderen. We hebben bijvoorbeeld een sponsorship-programma voor vrouwen, Women@Bain-activiteiten gericht op netwerken en ontwikkeling, en ‘unconscious bias’ trainingen. Dat laatste gaat overigens over veel meer dan gender.”

Advies 5: Blijf je werkgever uitdagen en benoem verbetermogelijkheden

Maar de vraag blijft hoe diversiteit verder kan worden bevorderd en gefaciliteerd. Bo: “Het kantoor in Amsterdam doet het binnen Bain wereldwijd heel goed wat betreft diversiteitsbeleid. Maar het is nog steeds niet voldoende, dus daar moeten we aan blijven werken. Ik geloof dat het goed is om meer vrouwen te zien in alle lagen van de piramide. De vraag hoe we dat voor elkaar gaan krijgen in de nabije toekomst is een interessante en een belangrijke.” Voor Bain blijft dit een prioriteit. “Het is goed om dit te benoemen, en actief mee te denken over dit vraagstuk. Want als consultants gaat het ons allemaal aan. Het is geen onderwerp om bij HR neer te leggen en af te wachten. We moeten dit geïntegreerd aanpakken, en ons afvragen: Wat is de rol van recruiting hierin? Van de partnergroep? Van teamleden? En van mij, als manager?”

Desondanks ervaart Bo haar werkomgeving niet als ‘mannenwereld’. “Ik heb in Eindhoven gestudeerd met voornamelijk mannen om mij heen. Bij Stork gold hetzelfde. Dus Bain voelt voor mij al veel minder als een mannenwereld. Ik vind het vooral belangrijk dat het werk leuk en uitdagend is, dat ik blijf leren, en dat ik de juiste balans kan bewaren om voldoende tijd met mijn gezin door te brengen. Een volledig uitgestippeld plan voor de toekomst heb ik momenteel niet – mijn jongste kind is net geboren. Ik kijk wat de toekomst brengt. Ik krijg elke dag energie van de uitdagingen die ik bij Bain vind.”