Marijn Bijnen

Chocolate Explorer - die functietitel hoor je niet iedere dag. Maar voor Marijn Bijnen was het de ideale consulting exit: FMCG, scale-up, sociale missie, strategie en bovendien reizen. Aan Top of Minds vertelt ze hoe ze dat voor elkaar kreeg. 

Als kind wilde je Directeur van Schiphol worden.
"Van huis uit heb ik een passie voor reizen en andere culturen meegekregen, en een luchthaven was voor mij een magische plek waar allerlei verschillende mensen samenkomen. Toen de vacature voor Directeur van Schiphol werd gepubliceerd was het nog net een beetje te vroeg voor mij: ik was 18. Dus in plaats daarvan ben ik twee jaar in Brighton gaan studeren. Ook toen ik daarna naar de UvA ging heb ik dat internationale vastgehouden door een jaar bestuur te doen voor AIESEC."

Hoe kwam je bij Tony's Chocolonely terecht?
"Als consultant ontdekte ik dat mijn voorkeur lag bij FMCG-projecten. De producten zijn tastbaar, de mensen sociaal, de sfeer informeel – de hele sector is vrij down to earth. Daarnaast vond ik het prettig om te werken in kleine teams. Dan heb je het totaaloverzicht, kun je meer invloed uitoefenen en is het werk dynamischer. Na een paar jaar wilde ik met mijn werk gaan bijdragen aan een betere wereld. Wel op strategisch vlak, dus bij een bedrijf dat heel hard groeit en op het punt staat om internationaal door te breken. En als je dan zoekt naar een maatschappelijk verantwoorde scale-up binnen FMCG, is Tony's Chocolonely de perfecte match. Dus toen ik ontdekte dat Tony's alleen in Nederland verkrijgbaar was, stuurde ik een open sollicitatie of ze niet iemand zochten om het merk internationaal op de kaart te helpen zetten.”

En je werd aangenomen als Chocolate Explorer. Wat houdt dat in?
“We worden regelmatig benaderd door partijen die Tony's Chocolonely in het buitenland willen verkopen, wat te gek is. Hoe verleidelijk het ook is om op al deze kansen in te springen, kun je als organisatie beter zelf achter het stuur zitten en je afzetmarkten gestructureerd opbouwen. Dus hebben Henk Jan Beltman (onze Chief Chocolate Officer) en ik samen de expansiestrategie vormgegeven. We hebben hier niet alleen gekeken naar onze commerciële doelstellingen, maar juist ook naar onze sociale doelstellingen: hoe bereiken we de meeste sociale impact met onze internationale expansie? Naast het strategische werk komt er ook echt een stuk ‘exploration’ bij kijken. Zowel met je rugzak op pad om een nieuwe markt verkennen als bedrijfsmatig vormgeven: alles wat je over de grens doet is nieuw. We steken best veel tijd in een goede voorbereiding voor een lancering in een nieuwe markt, want je hebt maar één kans om een eerste indruk te maken.”

Wat is jouw carrièrestrategie? Je hebt al drie jaar dezelfde rol…
“Sterker nog, mijn rol wordt voor de tweede keer opgeknipt. Waar ik in eerste instantie bij alle nieuwe markten betrokken was, ben ik me een jaar geleden gaan toewijden aan een subset van de internationale markten. Tot nu toe was ik daarbinnen verantwoordelijk voor het hele traject – van optuigen tot en met het aansturen van nieuwe markten. Wanneer ik terugkom van zwangerschapsverlof wordt mijn rol weer opgeknipt en kan ik me geheel concentreren op de aanloop naar lancering en onderliggende architectuur van de nieuwe markten, en zal een andere collega de dagelijkse aansturing van de markten oppakken. Mijn rol ontwikkelt zich met de groei van het bedrijf: zo begin je heel breed en kun je door de rol op te knippen steeds meer de diepte in en de lat hoger leggen. Toen ik hier begon waren we met 15 mensen. Inmiddels is de omzet verviervoudigd en zijn we een professionele organisatie met 45 medewerkers. Op het internationale vlak ligt er inmiddels een goede basis en dit is het moment om dat te vertalen naar een marktpositie over de grens zoals we die in Nederland kennen. Die stap van strategie naar realisatie is waarom ik ben overgestapt vanuit consulting en zie ik als mijn doorgroei. Ik wil dus juist nog even blijven doen wat ik nu doe en over een paar jaar naar de sociale en commerciële resultaten kunnen kijken en denken 'te gek dat ik daaraan heb bijgedragen'.”

Wat heeft die groei voor impact op de bedrijfscultuur?
"We groeien en professionaliseren snel, maar willen geen standaard corporate worden; iedereen denkt mee over hoe we onze eigenzinnige identiteit kunnen behouden. Dat zit hem in allerlei - vaak kleine - dingen. Ik ben bijvoorbeeld in verwachting. In het bedrijfsleven is dat soms een beetje een taboe, terwijl we het hier juist vieren met een babybonus. En als je gaat trouwen krijg je een bijdrage voor een trouwtaart van het bedrijf. Het gaat minstens net zo om jou als persoon als om jou als werknemer.  Dat persoonlijke is ook belangrijk in de relatie met de consument. Zo hebben we bijvoorbeeld net een winkel geopend bij het kantoor. Het zou misschien efficiënt zijn om daar personeel voor aan te nemen. Maar bij Tony's werkt het hele team in shifts in de winkel. Zo houden we allemaal contact met de consument. Verder begint iedere kwartaalmeeting met onze missie. Dus als je er 10 jaar werkt, heb je het al 40x gehoord. Maar juist daardoor stellen we bij alles wat we doen de vraag: hoe draagt dat bij aan 100% slaafvrije chocolade? Dat is de kern van het bestaan van Tony's."

100% slaafvrije chocolade, wat betekent dat voor business development?
"In ons eentje maken we onze chocolade wel slaafvrij, maar onze missie gaat over alle cacao wereldwijd. Tenzij we 100% marktaandeel krijgen betekent die missie dus dat we andere, grotere chocolademakers en verkopers moeten inspireren ook hun verantwoordelijkheid te nemen. Dat is een belangrijk uitgangspunt voor onze internationale strategie. We hebben de wereld ingedeeld in Gouden, Zilveren en Bronzen markten, afhankelijk van commerciële mogelijkheden én potentie voor onze sociale missie. Tot nu to hebben we het concept met succes in België, Amerika en Zweden op de markt gebracht. Next up: de UK, Duitsland en de rest van Scandinavië."

Wat is je advies voor consultants die bij een start- of scale-up willen werken?
"Time het goed. Alle andere carrièrepaden beginnen met waardevolle praktijkervaring, in consulting bekijk je de business meer van een afstand. Als je te lang wacht ben je eigenlijk te ver om dat nog in te vullen. En dan wordt het lastig om uit te stappen. Vooral bij een jong bedrijf moet je soms echt de handen uit de mouwen steken en zelf operationele dingen doen. Stap ook niet te snel over, zorg dat je op het niveau bent dat je een sturende rol hebt gehad in projecten - analisten-niveau voorbij dus. Bedenk goed wat je leuk vond aan consulting en mee wilt nemen. Voor mij is het belangrijk dat een bedrijf vaart kan maken. Zo snel als consulting wordt het nooit, want het concept van deadlines werkt anders in de buitenwereld. Als je daar geen rekening mee houdt kan dat frustrerend zijn, maar als je erop berekend bent heeft het ook voordelen. Je hoeft zelf ook niet steeds tot diep in de nacht door te werken!"

En voor consultants die naar een maatschappelijk verantwoorde onderneming willen?
"Wees realistisch over de uitdaging die het bedrijf te bieden heeft. Ook als je je heel graag in wilt zetten voor de missie, moet de inhoud van de baan voldoende uitdaging bieden en bij je passen. Je legt je niet voor een paar maanden vast – zoals met een consulting-project – maar kiest voor de lange termijn."

 

Tekst: Deborah Klaassen