Richard den Hollander

Richard is nu CEO bij Tristar Group. Toen Top of Minds met hem sprak was hij General Manager bij PepsiCo Nederland. 

Het liefst was je DJ geworden.

“Als puber had ik vier jaar lang mijn eigen drive-in discotheek, maar mijn ouders vonden DJ geen beroep. Vliegen vond ik ook leuk, dus meldde ik me aan bij de Koninklijke Militaire Academie. Ik was slecht in testen op het gebied van oog-, voet- en handcoördinatie, dus ik lag er in de tweede ronde uit.

Van huis uit heb ik weinig ‘bedrijfsleven’ meegekregen. Mijn vader was leraar en conrector, mijn moeder had psychologie gestudeerd en zorgde voor het gezin. Het VWO had ik op het nippertje gehaald en daarna koos ik voor economie in Amsterdam. In mijn tweede jaar switchte ik naar bedrijfskunde in Rotterdam. Als student was ik gemiddeld, ik haalde zesjes en zevens. Nee, waar ik als twintiger terechtkwam, was niet waarvan ik als tiener had gedroomd. Ik ervoer mijn pad als een reis, een ontdekkingstocht.”

Heb je dat gemist, een duidelijke koers?

“Nee. Wel stimuleer ik bij mijn vier kinderen dat zij uitzoeken wat ze willen met hun school, studie en werk. Ik vraag hen naar hun dromen en ga na wat ik daaraan zelf kan bijdragen. Max, onze zoon van vijftien, wil meer ontdekken van andere landen en van het bedrijfsleven, dus heb ik hem geholpen een stage te vinden in Noorwegen en hem een cursus Engels laten volgen in Bournemouth, Groot-Brittannië. Stéphanie, van zeventien, wil mensen helpen en heeft affiniteit met internationale betrekkingen. Voor haar kijken we of ze iets kan doen bij Unicef of de United Nations.”

Die zesjes en zevens tijdens het VWO en tijdens je studie, zou je dat anders aanpakken als je het mocht overdoen?

“Nee. Bovendien heb ik dat goed kunnen compenseren door nevenactiviteiten en bijbanen. Tijdens mijn studie wilde ik deelnemen aan het Erasmus Programma. Berkeley stond bovenaan mijn lijstje, maar met zesjes en zevens stond ik niet bovenaan hún lijstje. Ik mocht naar Louvain-la-Neuve, in België. Ik heb er mijn vrouw leren kennen, dus misschien was het wel goed dat ik niet op Berkeley was aangenomen. Bovendien heb ik er perfect Frans leren spreken. Daardoor kon ik mijn eerste baan krijgen, bij Kellogg’s in Parijs.

Ik was nog niet klaar met mijn studie, maar wilde zó graag dat wat ik had geleerd op het gebied van marketing in de praktijk brengen. Dat carrièrepad vond ik attractief, ik had succes, zat in het buitenland, verdiende geld – waarom zou ik nog teruggaan naar Rotterdam om die scriptie te schrijven? Mijn grote geluk was mijn vader, die zei: Richard, jij haalt eerst je papiertje. Gelukkig kon ik mijn scriptie bij Kellogg’s schrijven en haalde ik alsnog dat diploma.”

Wat waren je overwegingen om daarna voor United Biscuits te kiezen?

“Met United Biscuits klikte het goed en ik had de mazzel dat ik een geweldige eerste baan in business development kreeg. United Biscuits was erg op Groot-Brittannië gefocust en wilde uitbreiden naar Europa, maar deed ook nog niets in Zuid-Amerika. Ik kreeg een zak met geld om Zuid-Amerika te gaan veroveren. Omdat ik meteen geconfronteerd werd met alle functionele disciplines – ik moest een distributeur zoeken, contracten maken, reclamecampagnes ontwikkelen, prijzen, onderhandelen – leerde ik in drie jaar tijd ongelooflijk veel. Ik was 24, vloog first class van Londen naar Buenos Aires en logeerde in de mooiste hotels. Een enorm opwindende en glamoureuze tijd.

Na drie jaar vroeg United Biscuits me om marketing te gaan opzetten in Hongarije. Hongarije was een fantastisch land. Het communisme liep daar net ten einde, dus ik kon echt pionieren. Televisiecommercials bestonden nog niet, reclamecampagnes, we moesten alles nog bedenken. Als ik commercieel directeur wilde worden, zei United Biscuits, dan moest ik daarna sales ervaring gaan opdoen in Nederland. Dat had ik na een jaar wel gezien. Het was weinig uitdagend en ik groeide ook minder snel dan ik wilde. Ik was ongeduldig.”

Wanneer stapte je over naar PepsiCo?

“Dat was in 1999. PepsiCo belde me of ik geïnteresseerd was om de juice business in de Benelux te gaan runnen. Nederland stelde op dat moment weinig voor, België was redelijk groot. Opnieuw kon ik mijn eigen organisatie gaan bouwen, vanuit een relatief kleine schaal en met alle vrijheid. Na anderhalf jaar werd ik commercieel directeur in België en leidde ik een middelgrote club van zeventig man. Omdat het een relatief kleine club was, kon ik met iedereen een relatie opbouwen – wat ik erg belangrijk vind. Als ik terugkijk was dat een belangrijke stap in mijn carrière. Van een functionele rol ging ik naar een algemeen commerciële rol, waardoor ik er, naast sales, ook marketing, finance, HR en bijvoorbeeld de ondernemingsraad bij kreeg en een direct lijntje had naar de baas van Europa. ”

Maar je ambieerde de functie van algemeen directeur.

“Tot 2006 was ik commercieel directeur in België. Vrij opportuun dacht ik daarna: Ik heb dit goed gedaan, dus nu word ik eindverantwoordelijke van Nederland. Mijn baas dacht daar anders over. Die vond dat ik, nadat ik een middelgrote business had gerund, nu eerst een grote organisatie moest aansturen voor ik eindverantwoordelijke kon worden. Ik vond dat moeilijk. Mijn eigen PepsiCo, dat mij door en door kende, vond dat ik nog een tussenstap moest maken als verkoopdirecteur van Nederland, maar ik had ook headhunters aan de lijn gehad die me elders posities als algemeen directeur aanboden. Ondanks mijn twijfel pakte ik deze rol op, met in het vooruitzicht dat ik daarna algemeen directeur zou worden. Tweeënhalf jaar later was het zover. ”

Is het uiteindelijk goed voor je geweest, die verplichte tussenstap?

“Misschien is het wel de beste carrièrekeuze geweest die ik ooit maakte. Aanvankelijk zag ik de functie van verkoopdirecteur als een stap terug, uiteindelijk bleek het de opstap naar algemeen directeur. Zonder die tussenstap was ik niet klaar geweest voor mijn huidige functie. Ik was ongeduldig, maar achteraf bleek dit een verstandige stap. Iedereen kijkt altijd naar boven, in plaats van zijwaarts. Volgens mij is een zijwaartse stap zinvol en waardevol om kennis en kunde te kunnen verbreden. ”

Zijn er binnen PepsiCo mensen geweest die je hebben geïnspireerd?

“Met Zein Aballa, de toenmalige baas van Tropicana Europa, heb ik tijdens mijn tijd in België veel kunnen sparren en ook Mike White (toenmalige baas PepsiCo Europe) heeft mij tijdens zijn Leadership development programma echt weten te raken. We delen de filosofie dat prestatie vanzelf komt wanneer mensen goed in hun vel zitten en vanuit hun kracht kunnen opereren, daarover hebben we veel van gedachten gewisseld. Ook Eugene Willemse heeft mij veel bijgebracht qua o.a. business-savyness. Daarnaast wissel ik veel uit met mensen die een vergelijkbare loopbaan hebben als ik, of vergelijkbare situaties hebben gekend. Met Eugène Scholten, die nu bij Bakkersland zit, deel ik bijvoorbeeld veel. Samen met hem ging ik naar United Biscuits en nadien zijn we altijd in gesprek gebleven, bijvoorbeeld over het bouwen van teams, over het runnen van organisaties en over de uitdagingen waarmee we als leider te maken krijgen.

Eugène en Joost Manassen attendeerden me bijvoorbeeld op het bestaan van de Foundation for Natural Leadership, een stichting die is opgericht door onder meer Antony Burgmans, Herman Wijffels en Robert-Jan van Ogtrop en die erin gelooft dat het leiderschap van de toekomst dichterbij de natuur en bij duurzaamheid zal staan. Eugène was enorm enthousiast over een trail die hij met deze organisatie had gemaakt, vorig jaar ben ik zelfs met hen naar Zuid-Afrika geweest.”

Wat gebeurt er tijdens zo’n trail?

“Wie ben je?, Wat vindt je nu echt belangrijk?, Waar wil je naar toe, Waarvan krijg je energie?, Wat waren en zijn je grootste uitdagingen?, dat soort vragen beantwoordt ieder voor zich en met behulp van de groep, in de 7 dagen dat je op trail bent. De natuur, wandelingen in stilte, simpel leven en tijd voor jezelf spelen hierin een belangrijke rol daar je gedurende deze week midden in de natuur leeft en bijv. in grotten in de openbuitenlucht slaapt en leeft van basis voedingsmiddelen (muesli, rijst, noten, gedroogd fruit). Er zijn weinig mensen die uit zichzelf de tijd nemen om eens over dit soort dingen na te denken – want druk, druk, druk – dus alleen die vrije tijd is al een cadeautje. Verschillende malen per dag delen we onze gedachtes, gevoelens en ervaringen (oftewel wat leeft er in onze Head-Heart & Soul) met de groep, waarmee we feitelijk onze levensverhalen delen, zowel op persoonlijk als op zakelijk vlak. Ik vind dat enorm inspirerend en wilde die ervaring graag ook met mijn mensen delen. Zo zijn we afgelopen april met de leiding van PepsiCo Nederland op eenzelfde trail geweest in Ierland, in juni waren we met de Top-40 van het bedrijf voor een trail op Vlieland.”

Wat bracht Zuid-Afrika je?

“Op zakelijk gebied bracht die trail me nogmaals het besef dat een focus op de mens, op dat wat mensen écht beweegt, belangrijk is. Business, performance – allemaal relevant, maar écht belangrijk is de mens die die performance moet leveren. Daarnaast heb ik weer de enorme waarde van mijn familie ingezien en hoe belangrijk het is om een goede balans te vinden tussen privé en werk. In Zuid-Afrika had ik een rugzak bij me met daarin eten en kleding voor een hele week. Bij alles wat ik pakte – een shirt, een paar sokken – vond ik een fotootje met achterop een lieve tekst van één van mijn kinderen. Simpel, maar voor mij ongelofelijk waardevol, omdat ik voortdurend herinnerd werd aan wat écht belangrijk is in het leven, belangrijker dan de winst of de groei die je voor je bedrijf realiseert. ”

Waar ligt jouw kracht, als algemeen directeur?

“Mijn kracht bestaat eruit dat ik het beste uit teams en uit mensen kan halen en mensen motiveer en help om zichzelf en anderen te ontwikkelen. Mijn motto “High Performance with a Human Touch” geeft aan dat performance vanzelf komt. Ik durf anderen verantwoordelijkheid te geven, ik durf hen de mogelijkheid te bieden om risico’s te nemen. Ik geef mijn mensen bijvoorbeeld de middelen, wanneer zij een goed idee hebben. Maak de Smaak is daarvan een voorbeeld, het was een junior brand manager die drie jaar geleden met het idee kwam om consumenten hun eigen smaak chips te laten bedenken. Hij had al een compleet activatieplan bedacht. Als leadership team trokken we toen vier miljoen uit. In 2010 was Maak de Smaak onze meest succesvolle marketingactie sinds de flippo’s.”

Wat is je beste tip voor jonge starters?

“Kies voor functies waarin je impact kunt hebben. Je kunt meewerkend voorwerp zijn, óf je kunt kiezen voor een functie waarin je ertoe doet. Oriënteer je daarnaast zo vroeg mogelijk, zo breed mogelijk. Bij United Biscuits heb ikzelf in een rap tempo meerdere disciplines kunnen doorlopen en dat was een ongelooflijk goede leerschool. Zorg tenslotte dat je niet te vroeg in je carrière in een comfort zone terechtkomt. Blijf jezelf ontwikkelen en grijp hoger. Push your boundaries, or raise the bar.”